«Πρωταρχικό χρέος του ανθρώπου είναι η αυτογνωσία. Χωρίς αυτή δεν μπορεί να γίνεται λόγος για αλήθεια. ‘Το εαυτόν αγνοείν’, λέει ο ιερός Χρυσόστομος, είναι ‘εσχάτης μανίας και φρενίτιδος χαλεπώτερον’. Φυσικός καρπός της αυτογνωσίας είναι η ταπείνωση. Όσο βαθύτερα γνωρίζει ο άνθρωπος τον εαυτό του, τόσο καλύτερα αντιλαμβάνεται την αδυναμία του και απομακρύνεται από την κενοδοξία. Και όσο καλύτερα αντιλαμβάνεται την αδυναμία του και απομακρύνεται από την πλάνη της κενοδοξίας, τόσο περισσότερο τον προσεγγίζει ο Θεός».
[Γ. Μαντζαρίδη, Ησυχασμός και δημιουργικότητα. Ι. Μ. Βατοπαιδίου 2023, σελ. 123]
