Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2017

Διδασκαλία


«'Οταν γινόμαστε δάσκαλοι του κακού στους άλλους, δεν πρέπει να εκπληττόμαστε, αν εκείνοι εφαρμόζουν σ’ εμάς τα μαθήματα που τους δώσαμε».

[π. Κων. Παπαγιάννης. Ομιλίες στην Αποκάλυψι του Ιωάννου, 
Εκδόσεις Λυδία, σ. 355]

Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2017

Η σωστή στάση


"Δεν είναι θέμα απλώς να πεις στον Θεό "δώσε μου αυτό". Αυτό το ξέρει ο Θεός. Το θέμα δεν είναι να του το γνωρίσουμε. Ο Θεός θέλει να μας δει να το ζητούμε. Να πάρουμε αυτή τη στάση, που θα μας βοηθήσει να ταπεινωθούμε, να μετανοήσουμε, που θα μας βοηθήσει να δούμε το τίποτέ μας, να δούμε ότι δεν είμαστε, όπως νομίζουμε, καλοί, ότι δεν έχουμε αρετές, ότι έχουμε πολλή κακία μέσα μας, ότι έχουμε μέσα μας αμαρτία. Παίρνεις ανάλογη στάση, ταπεινώνεσαι, μετανοείς, πιστεύεις πια στον Θεό και πιστεύεις ότι σώζεσαι, μόνο αν Αυτός σε σώσει".

[π. Συμεών Κραγιοπούλου. Το μυστήριο της σωτηρίας. 
Πανόραμα 2000, σελ. 262]

Τετάρτη 2 Αυγούστου 2017

Ηρωισμός και άγιοι


«Η πολιτική είναι ένα πεδίο ισχυρών πειρασμών. Μέσα σ’ αυτό λυσσομανούν τα πάθη, το μίσος, η οργή, ο εγωισμός. Γι’ ανθρώπους με πνευματικούς στόχους η πολιτική είναι ο χώρος, στον οποίο η απομάκρυνση από τον Θεό μπορεί νάναι πολύ μεγάλη, γιατί ακόμη και οι υψηλότερες πολιτικές αρετές, όπως η αυτοθυσία και η αγωνιστικότητα για μια ιερή υπόθεση είναι, όπως κάθε άλλος ηρωισμός, κατά βάση ειδωλολατρικές αρετές. Ο ηρωισμός υψώνει τον άνθρωπο πάνω από τον φόβο, του δίνει φτερά. Μια ηρωική προσωπικότητα γοητεύει. Αλλά στην πραγματικότητα ο ηρωισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια υπερήφανη πρόκληση απέναντι στο περιβάλλον, θεμελιωμένη στην ατομική δύναμη. Η προθυμία για αυτοθυσία είναι θεατρινίστικη, εξωτερική, επιφανειακή, χωρίς τόλμη. Οι Άγιοι της Ορθοδοξίας μένουν ολότελα ξένοι από το φωτοστέφανο του ήρωα». 

[Τ. Γκορίτσεβα. Πώς βρήκα το Θεό στη Σοβιετική Ένωση.
Αποστολική Διακονία 1984, σελ. 99]

Κυριακή 16 Ιουλίου 2017

Καιρός


«Να θυμάσαι κάθε μέρα ότι το σήμερα είναι δικό σου, το αύριο είναι στο χέρι του Θεού, και ότι εκείνος που σου έδωσε το πρωί, δεν σου υπόσχεται να σου δώσει και το εσπέρας. Γι’ αυτό μην ακούσης τον διάβολο, που σου λέει να του δώσεις το σήμερα και το αύριο να το δώσεις στον Θεό. Όχι, αλλά ξόδευε όλες τις στιγμές των ωρών της ζωής σου όπως αρέσει στον Θεό, και σαν να μη πρόκειται να σου δοθεί άλλος καιρός. Και λογάριαζε ότι για κάθε στιγμή θα δώσεις λεπτομερή λογαριασμό. Διότι είναι στ’ αλήθεια πολύτιμος ο καιρός που έχεις στα χέρια σου, και θα έρθει ώρα που θα τον ζητάς και δεν θα τον βρίσκεις».

[Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτου. Αόρατος πόλεμος. Κεφ. κ΄]

Τετάρτη 5 Ιουλίου 2017

Απάτη


«Συλλογίσου πως ο θάνατος είναι τέλος της απάτης. Η πλέον δε κοινή απάτη όπου μας πλανά εις ταύτην την αθλίαν ζωήν είναι όπου νομίζομεν τα μεν γήινα πράγματα του κόσμου πως είναι μεγάλα, επειδή και είναι πλησιέστερα και πλέον κοντά εις τας αισθήσεις μας, τα δε ουράνια τα νομίζομεν μικρά, διότι είναι μακρύτερα από τας αισθήσεις μας. Ομοίως και οι θλίψεις και τα βάσανα μας φαίνονται βαρείαι και αι αμαρτίαι μας φαίνονται ελαφραί. Δια τούτο λέγομεν καλόν το κακόν και το κακόν καλόν, ωσάν να είμεθα μέσα εις ένα σπίτι γεμάτο από καπνόν, όπου δεν μας αφήνει να βλέπωμεν καθαρά ούτε τα μέσα του σπιτιού ούτε τα έξω. Όθεν και τα παρόντα κακώς γνωρίζομεν, και τα μέλλοντα χειρότερα... Αλλ’ όταν έλθη η ώρα του θανάτου, αραιώνουν όλες αυτές οι σκοτεινάδες και η ψυχή όπου είχε πάντοτε τα μάτια της κλεισμένα, ωσάν ένα τυφλοποντίκι, αρχίζει να τα ανοίγη, και τότε όλα μεν τα πρόσκαιρα θέλει τα ιδή ως ένα ουδέν, καθώς είναι τη αληθεία, μόνα δε τα αιώνια θέλει τα βλέπει μεγάλα και θαυμαστά». 

[Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτου. Πνευματικά γυμνάσματα. 
Θεσσαλονίκη, Εκδ. Ρηγοπούλου, σ. 51]

Πέμπτη 22 Ιουνίου 2017

Άρχοντες


Tί νὰ ζητοῦμε στὴν προσευχή μας γιὰ τοὺς ἄρχοντες; Πρῶτον μὲν νὰ ἀναδεικνύῃ ὁ Θεὸς ἄρχοντες ὄχι μόνο συνετοὺς καὶ ἱκανούς, ἀλλὰ πρὸ παντὸς πιστοὺς καὶ ἐναρέτους, καὶ νὰ μὴν ἐπιτρέπῃ έξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν μας νὰ πέφτουμε στὴν ἐξουσία ἀρχόντων ἀσεβῶν καὶ ἀνικάνων, ὅπως ἀπειλεῖ τοὺς Ἰουδαίους μὲ τὸ στόμα τοῦ Ἡσαΐου: «Ἐπιστήσω νεανίσκους ἄρχοντας αὐτῶν, καὶ ἐμπαῖκται κυριεύσουσιν αὐτῶν» (Ἡσ. γ΄ 4)· καὶ δεύτερον νὰ φωτίζῃ καὶ νὰ καθοδηγῇ τοὺς ἄρχοντες στὸ δύσκολο ἔργο τους· νὰ τοὺς χαρίζῃ σοφία καὶ σύνεσι· να τοὺς ἐμπνέῃ ἀγαθὰ φρονήματα γιὰ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸν λαό· νὰ τοὺς συγκρατῇ ἀπὸ λαθεμένες καὶ καταστρεπτικὲς ἐνέργειες, ὥστε ὁ λαὸς νὰ κυβερνᾶται σωστὰ καὶ νὰ ἀπολαμβάνῃ εἰρήνη καὶ εὐνομία. 

[π. Κων. Παπαγιάννη. Ομιλίες στις ιερές ακολουθίες (υπό έκδοση)]

Σάββατο 17 Ιουνίου 2017

Σωτήριον


"Ἀλλὰ παρόμοιες καταστάσεις ἠθικῆς ἐκλύσεως καὶ καταπτώσεως πέρασε ἡ ἀνθρωπότης πολλὲς φορὲς καὶ μετὰ τὴν ἔλευσι τοῦ Σωτῆρος· ἀσφαλῶς δὲ μία ἀπὸ τὶς περιπτώσεις αὐτὲς εἶναι καὶ ἡ ἐποχή μας, ποὺ τὴ χαρακτηρίζει ἡ ἄρνησις τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἀπομάκρυνσις ἀπὸ τὸν νόμο του, ἡ ἀντιπαράθεσις τοῦ θελήματος τοῦ ἀνθρώπου στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀμφισβήτησις καὶ περιφρόνησις ὅλων τῶν ἠθικῶν ἀξιῶν. Βλέποντας τὴν κατάστασι αὐτή, ἀπογοητεύονται πολλοὶ καὶ ἀναρωτιοῦνται ἂν εἶναι δυνατὸν ποτὲ νὰ ἐπέλθῃ βελτίωσις, νὰ ἐπιτευχθῇ ἡ σωτηρία. Μὲ τὶς ἀνθρώπινες δυνάμεις βέβαια αὐτὸ εἶναι ἀδύνατο· εἶναι ὅμως δυνατὸ στὸν Θεό. Καὶ ἀκριβῶς διὰ μέσου αὐτῶν τῶν δυσμενῶν συνθηκῶν ὁ Θεὸς μᾶς παιδαγωγεῖ καὶ μᾶς κατευθύνει πάλι πρὸς τὴ σωτηρία. Ὅπως στὴν προχριστιανικὴ ἐποχὴ ἡ ἐσχάτη ἠθικὴ κατάπτωσις γέννησε τὴν ἐλπίδα καὶ τὴν προσδοκία τοῦ λυτρωτοῦ, ἔτσι καὶ στὴ σημερινὴ ἐποχὴ ἡ ἐξάπλωσις τῆς ἀποστασίας καὶ τῆς διαφθορᾶς θὰ γεννήσῃ ὁπωσδήποτε τὸν πόθο τῆς λυτρώσεως· κι ὅσο οἱ ἄνθρωποι θὰ ἀπογοητεύωνται ἀπὸ τοὺς δῆθεν σωτῆρες, τόσο περισσότερο θὰ στρέφωνται πρὸς τὸν ἕνα καὶ μόνο ἀληθινὸ Σωτῆρα, αὐτὸν ποὺ ἔστειλε ὁ Θεὸς γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ὄχι μόνο τῆς ἐποχῆς τοῦ Συμεών, ἀλλὰ κάθε ἐποχῆς. Καὶ καθένας ποὺ θὰ τὸν βρίσκῃ καὶ θὰ τὸν δέχεται, θὰ λέῃ σὰν τὸν Συμεών: «Εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου»."

[π. Κων. Παπαγιάννη. Ομιλίες στις ιερές ακολουθίες (υπό έκδοση)]

Τρίτη 6 Ιουνίου 2017

Λύσεις


‘Η Εκκλησία είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος. Αυτό είναι το γεγονός που μας κρατά στη ζωή. Γι’ αυτό, το θέμα δεν είναι πώς να δώσουμε λύσεις σε προβλήματα («καθώς ο κόσμος δίδωσιν»), αλλά να αφήσωμε να φανή πώς λύνει τα προβλήματα ο εν ημίν ζων Κύριος. Όταν αυτό συμβή, τότε βασιλεύει σε όλους η γαλήνη.’

[Αρχιμ. Βασιλείου. Εξ αφορμής της μεγάλης συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας. 
Ι. Μ. Ιβήρων 2016, σελ. 8]

Σάββατο 4 Μαρτίου 2017

Επώδυνα τέλη


 
Ἦλθον οὖν οἱ στρατιῶται, καὶ τοῦ μὲν πρώτου κατέαξαν τὰ σκέλη καὶ τοῦ ἄλλου τοῦ συσταυρωθέντος αὐτῷ (ιθ΄ 32). Γιὰ νὰ ἐπιταχύνουν τὸν θάνατο, οἱ Ρωμαῖοι συνήθιζαν νὰ σπάζουν μὲ βαρειὰ ὄργανα τὰ σκέλη τῶν καταδίκων. [...] Καὶ οἱ δύο λησταὶ ὑπέστησαν τὸ μαρτύριο αὐτό· καὶ ὁ σκληρὸς καὶ ἀμετανόητος, κι ἐκεῖνος ποὺ εἶχε μετανοήσει καὶ εἶχε ζητήσει τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου καὶ τὸν ὁποῖο ὁ Κύριος ἐβεβαίωσε ὅτι σὲ λίγο θὰ εἶναι μαζί του στὸν παράδεισο. Τὸ φαινόμενο αὐτὸ παρατηρεῖται συχνότατα. Πεθαίνουν δηλ. μὲ τρόπο σκληρὸ καὶ ὀδυνηρὸ ὄχι μόνο ἀμετανόητοι ἁμαρτωλοί, ἀλλὰ καὶ πιστοὶ καὶ εὐσεβεῖς καὶ μετανοημένοι. Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ ἔχει σημασία εἶναι νὰ ἐξασφαλίσῃ κανεὶς τὴν εἴσοδό του στὸν παράδεισο· ὁ τρόπος τοῦ θανάτου εἶναι δευτερεύουσα λεπτομέρεια, ὅταν τὸ πρῶτο εἶναι βέβαιο. Ἐμεῖς βέβαια ζητοῦμε νὰ ἔχουμε τέλη ἀνώδυνα, ἀλλὰ ὁ Κύριος κατὰ τὴν πάνσοφη κρίσι του ξέρει πολλὲς φορὲς ὅτι εἶναι συμφερώτερα τὰ ὀδυνηρὰ τέλη. Μήπως τῶν μαρτύρων τὰ τέλη δὲν ἦταν ὀδυνηρά; Τοὺς ἐξασφάλισαν ὅμως αἰώνια δόξα καὶ μακαριότητα. Ἂς ἐμπιστευώμαστε λοιπὸν τελείως τὸν ἑαυτό μας στὴν κρίσι καὶ τὴν πρόνοια τοῦ Κυρίου κι ἂς φροντίζουμε νὰ ἔχουμε πρὸ παντὸς τέλη χριστιανικὰ καὶ ἀνεπαίσχυντα καὶ καλὴ ἀπολογία ἐνώπιον τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ· κι ἂς μὴ νομίζουμε ὅτι τὸ νὰ ἔχουμε ὀδύνες καὶ θλίψεις ὣς τὸ τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς μας εἶναι σημεῖο ἀποδοκιμασίας μας ἀπὸ τὸν Κύριο. Πέρα ἀπὸ τὸν τάφο δὲν ὑπάρχουν πόνοι, θλίψεις, δάκρυα, ἀλλὰ διαρκὴς χαρὰ καὶ μακαριότης, γιὰ ὅσους βέβαια θὰ φύγουν ἀπὸ τὴ ζωὴ αὐτὴ πιστοὶ καὶ μετανοημένοι.

[π. Κων. Παπαγιάννη. Ομιλίες στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο. Εκδόσεις Λυδία 2009]

Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2017

Θεός και Μαμωνάς


"Οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ (ιστ΄ 13). Ὁ Χριστιανὸς καλεῖται νὰ διαλέξῃ μεταξὺ δύο κυρίων, μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ μαμωνᾶ. Εἶναι ἀδύνατο νὰ ὑπηρετῇ συγχρόνως καὶ τοὺς δύο, γιατὶ εἶναι ἐντελῶς ἀντίθετοι. Ὁ μαμωνᾶς ζητεῖ τὰ ἐντελῶς ἀντίθετα ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ ζητεῖ ὁ Θεός. Ὁ Θεὸς ζητεῖ ἀγάπη, ἐλεημοσύνη, φιλανθρωπία, δικαιοσύνη, ἐγκράτεια, ἁγνότητα· ὁ μαμωνᾶς ζητεῖ ἀδιαφορία, ἀσπλαγχνία, πλεονεξία, ἀδικία, αἰσχρότητα, ἁμαρτία. Πῶς λοιπὸν νὰ συμβιβασθοῦν; Ἐκεῖνος ποὺ θὰ ὑποταγῇ στὸν μαμωνᾶ, θὰ περιφρονήσῃ καὶ θὰ καταπατήσῃ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, προκειμένου νὰ ἐξυπηρετήσῃ τὶς ἐπιθυμίες του· θὰ ἀποστραφῇ καὶ θὰ μισήσῃ τὸν ἴδιο τὸν Θεό, γιατὶ ἐναντιώνεται στὰ ἄνομα σχέδιά του. Καὶ ἀντίθετα ἐκεῖνος ποὺ ὑποτάσσεται στὸν Θεό, θὰ μισήσῃ τὴν ἀδικία, τὴν παρανομία, τὴν ἀνηθικότητα καὶ τὴ διαστροφὴ καὶ ὅλα γενικῶς, ὅσα ζητεῖ «ὁ μαμωνᾶς τῆς ἀδικίας» (Λουκ. ιστ΄ 9)."

[π. Κων. Παπαγιάννη. Ομιλίες στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο. 
Εκδόσεις Περιβόλι της Παναγίας 2017, σ. 473]