Η ελευθερία του ανθρώπου

«Ρωτοῦνε ὅμως πολλοί: Γιατί ὁ Θεὸς δὲν ἐμποδίζει τὸν ἄνθρωπο νὰ ἁμαρτήση; Γιατί δὲν καταργεῖ τὸ κακό; Γιατί ἀφήνει τὸν διάβολο νὰ μᾶς πειράζη καὶ συχνὰ νὰ μᾶς παρασύρη στὴν ἁμαρτία; Μὰ ἀκριβῶς ἐπειδὴ μᾶς ἔπλασε καὶ μᾶς θέλει ἐλευθέρους. Ἂν δὲν εἴχαμε τὴ δυνατότητα νὰ παραβοῦμε τις ἐντολές του, δὲν θὰ ἤμασταν ἐλεύθεροι νὰ διαλέξουμε. Ἕνας δρόμος θὰ ὑπῆρχε γιὰ μᾶς: μόνο τὸ ἀγαθό. Θὰ ἐκτελούσαμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ὄχι μὲ τὴν ἐλεύθερη θέλησί μας, ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν θὰ μπορούσαμε νὰ κάνουμε διαφορετικά. Θὰ τηρούσαμε τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ ἐξ ἀνάγκης. Ἀλλὰ τότε δὲν θὰ ἤμασταν ὑπεύθυνοι γιὰ τὶς πράξεις μας οὔτε ἄξιοι νὰ ἀμειφθοῦμε γι᾿ αὐτές. Γιατὶ μιὰ ἀγαθὴ πρᾶξις εἶναι ἄξια νὰ ἀμειφθῆ, ὅταν γίνεται μετὰ ἀπὸ ἐλεύθερη ἐκλογή, ὅπως ἐπίσης μιὰ κακὴ πρᾶξις εἶναι δίκαιο νὰ τιμωρηθῆ, ἂν ἔχη ἀποφασισθῆ καὶ ἐκτελεσθῆ ἐλεύθερα. Ὅ,τι γίνεται καταναγκαστικά, δὲν εἶναι ἄξιο οὔτε ἀμοιβῆς οὔτε τιμωρίας. Ὁ Θεὸς ὅμως θέλει νὰ μᾶς ἀμείψη μὲ ἀμοιβὲς αἰώνιες. Ἔχει ἑτοιμάσει γιὰ μᾶς «βασιλείαν ἀσάλευτον» (Ἑβρ. ιβ΄ 28) καὶ ἀγαθά, «ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη» (Α΄ Κορ. β΄ 9). Γι᾿ αὐτὸ δὲν μᾶς καταναγκάζει στὸ ἀγαθό. Ἀνέχεται τὸ κακὸ καὶ ἐπιτρέπει νὰ μᾶς πειράζη ὁ διάβολος, γιὰ νὰ διαλέγουμε τὸ καλὸ ἐλεύθερα καὶ νὰ τὸ ἐκτελοῦμε ἔπειτα ἀπὸ προσπάθεια καὶ ἀγῶνα, καὶ ἔτσι νὰ εἴμαστε ὑπεύθυνοι γιὰ τὶς πράξεις μας καὶ ἄξιοι νὰ στεφανωθοῦμε. Τὸ στεφάνι καὶ τὸ βραβεῖο εἶναι γιὰ ἐκείνους ποὺ ἀγωνίσθηκαν καὶ νίκησαν».

[π. Κων. Παπαγιάννη. Ομιλίες στην Σοφία Σειράχ. 
Εκδόσεις Περιβόλι της Παναγίας 2019, Ομιλία 35η.]